Hoogste punt

Woensdag 23 juli
Weer een prachtige dag. De hele ochtend sta ik zakken met zand te vullen met Suzan, een 17 jarige Amerikaans meisje. Als je met z’n tweetjes bent en je kan gezellig kletsen, dan gaan dit soort monotone karweitjes een stuk gemakkelijker. Intussen metselen de anderen door aan de scheidingsmuur. Ik hou een oogje in het zeil omdat we zo snel gaan en dan gemakkelijk de wapening vergeten wordt. Ook het laatste dakspant is geplaatst en de gordingen en het golfplaten dak zullen dus niet lang op zich laten wachten. Ik begrijp dat de grootste klus nog moet komen; het pleisteren van de muren. Maar of ik dat hier nog ga meemaken is de vraag omdat een aantal vrijwilligers naar een nieuw project gaan, nl. een middelbare school waarvan een gevel moet worden hersteld en de dakconstructie.
Als je goed om je heenkijkt zie je dat nog tal van mensen met een huis zonder dak zitten. Let wel, dit zijn de betere huizen van steen. De houten huizen, soms niet meer dan 2,5 x 2,5 meter groot, met een golfplaten dak erop zijn met de storm in november allemaal tegen de vlakte gegaan. In dit soort huisjes wonen de armste mensen met hele gezinnen. Vaak hebben ze geen werk. Voor hen is het sociale system zo ingericht dat de mensen, gehurkt en in groepjes de wegbermen maaien en onkruid- en rommel vrij maken en er plantjes in terugzetten. Het gras wordt gemillimeterd met kleine scharen en de rest is allemaal handwerk.
Aan tuinen wordt hier overigens ook veel aandacht geschonken. Zelfs de meest armoedige bouwseltjes hebben vaak een tuintje met bloemen. Misschien komt dat ook omdat de kinderen al op de basisschool geleerd wordt bloemen en groenten te verbouwen. Rondom de school waar we bezig zijn liggen allemaal schooltuintjes.

Vanavond hebben we weer een sociale meeting met alle vrijwilligers. We spelen spelletjes die hier voor typisch Filipijns doorgaan maar die op een Nederlandse Koninginnedag niet zouden misstaan. Het gooien en vangen van rauwe eieren was me niet bekend. Voor mij en mijn tegenspeler liep het goed af. Onvoorstelbaar wat een ei nog kan hebben. Voor een Française liep het minder af, die kreeg een afzwaaier pardoes op haar hoofd.

Over eten gesproken.
De Filippino’s eten voor ontbijt, lunch en diner altijd ‘warm’; dat wil zeggen witte rijst, vlees, sausijsje, kip en/of vis. De witte rijst krijg ik haast niet weg omdat het compact en kleverig is. Saus of jus kent men kennelijk niet. Wel at ik een keer rijst met daardoorheen groenten gemixt; een soort nasi maar niet gebakken.
Groenten worden niet veel gegeten maar voor mij is dat anders. Ik mag me nu bij elke maaltijd verheugen op gemengde (IJsberg)sla met tomaat, komkommer en paprika..
Het ontbijt is voor mij een klein probleem. Mijn gastheer heeft daar voor ons brood van gemaakt maar het is een soort witte King Korn dat tegen je verhemelte blijft plakken. Soms zijn het minibroodjes; ook wit en bovendien gezoet.
Het is dat de mensen hier verwant zijn met de Indonesiërs en dan verwacht je een soort Indische keuken maar dat valt een beetje tegen. Maar aan alles merk je wel hoe men zijn best doet om het ons ook op culinair gebied naar de zin te maken.
Er zijn ook tussendoortjes. Mijn gastheer trakteerde me al een keer op een Brownie en een grote Margarita (Muffin?). Op de school waar we bouwen kregen we van de directeur een kom warme Rijstepap; in melk gekookte witte rijst met (veel te) veel suiker. Heerlijk! Melk wordt hier helemaal niet gedronken. Hoewel, ze hebben hier kannetjes kokosmelk met daarin wat snippers vruchtvlees. IJskoud geserveerd is dat bij de hitte hier alsof er een Engeltje over je tong piest.

Donderdag 24 juli.
Weer een mooie dag. In de warmte is het net uit te houden. Vandaag metselde ik de toiletten voor de klaslokalen. Ieder lokaal heeft zijn eigen toilet. Zo kan de juf het allemaal goed in de gaten houden.
De schooldagen zijn hier lang. Als we ’s morgens om 9.30 uur aankomen is men al bezig en de lessen gaan tot 17.00 uur door; ook op woensdag en vrijdag. De middelbare en hogere scholen hebben zelfs ook les op zaterdag.
Op de basisschool krijgen de leerlingen al vanaf het begin Engels. Het wordt er letterlijk ingestampt door eindeloos met de kinderen als spreekkoor te herhalen. Je kan dus met de kleintjes die in de pauze om ons heen dartelen al een woordje Engels spreken.

Ik heb nog even naar mijn bankrekening gekeken en het is fantastisch. Het potje voor leermiddelen bedraagt nu al Euro 690,-. Petra, James, Willine, Fred, hartstikke bedankt.

Vrijdag 25 juli
Warm, heel warm, maar het kan kennelijk nog warmer. Ondanks de hitte vullen we zakken met zand en mixen we weer cement en beton voor weer een aantal meters randbalk. De toiletten zijn inmiddels af en de scheidingswand krijgt er weer een paar lagen bij. Daarbij werken we vanaf een soort steigers die die naam eigenlijk niet mogen hebben. De muur moet nog hoger maar ik waag me er verder niet meer aan. Ik wil over 3 weken weer heel in Nederland terugkomen. Ik merk dat ik het rustiger aan moet doen en meer moet afwisselen want mijn rug voel ik wel met al dat sjouwen. Een aantal vrijwilligers is met uitdrogingsverschijnselen uitgevallen terwijl we hiervoor steeds weer worden gewaarschuwd. Eén ligt nu zelfs aan het infuus in het ziekenhuis.
Aan het eind van de dag lekker nog een koud biertje met een paar collega-vrijwilligers. Er komen nog een aantal vrijwilligers uit het paramedisch werk bij zitten. Ze zijn onder de indruk van het gebrek aan hygiëne. Er wordt op de poli niet met latex handschoenen gewerkt en voor een prik of bloedafname wordt de huid niet gesteriliseerd.
En dan een heerlijke douche. Met moeite krijg ik het cement van mijn benen en armen. Het is voor mij een raadsel hoe men mijn kleren hier schoon krijgt. De was wordt voor me gedaan; op de hand nog wel. De witte T-shirts die ik in het werk draag en stijf van het cement en zand staan zijn na zo’n wasbeurt weer spik en span.